Richtlijn als sleutel tot uniformiteit

Bewegwijzering is de stille gids voor het verkeer. De witte pijlen op blauw, de consequente verwijzingen, de bewuste minimalisering van informatie — ze leiden dagelijks miljoenen reizigers van A naar B zonder dat iemand erbij stilstaat. Toch schuilt achter iedere wegwijzer een uitgedacht plan. Erg belangrijk, want “één twijfelende weggebruiker kan een complete file veroorzaken – of een ongeluk.”

Die plannen worden gemaakt bij de Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd). “Wij maken bewegwijzeringsplannen voor alle wegbeheerders in Nederland”, vertelt Stephen Jansen, senior strateeg bij de NBd. De Nederlandse wegen zijn enorm complex en druk. Twijfelende weggebruikers kunnen leiden tot files en ongelukken. “Daarom is het van belang dat alle bewegwijzering in Nederland uniform en samenhangend is, en dat de continuïteit van bewegwijzerde routes bewaakt wordt.”

Blauwdruk
Bewegwijzering in Nederland rust op twee principes: uniformiteit en continuïteit. Uniformiteit betekent dat bewegwijzering in heel Nederland er hetzelfde uitziet. Continuïteit betekent dat een bestemming op bewegwijzering wordt herhaald tot de weggebruiker de bestemming heeft bereikt. Dit fundament voor bewegwijzering is vastgelegd in de Richtlijn Bewegwijzering.

“Je zou kunnen zeggen dat dat onze blauwdruk is”, vertelt Stephen met een glimlach. Hij legt het belang van de richtlijn uit. “Bewegwijzering ziet er misschien vanzelfsprekend uit, maar dat is het niet.”

Welke bestemmingen benoem je? Hoe groot moeten de opschriften zijn zodat de weggebruikers deze tijdig en volledig kunnen lezen? En hoe ver moet bewegwijzering van een kruising staan? “Niet te ver, maar ook niet te dichtbij, anders maken mensen hun keuze pas terwijl ze de kruising oversteken en niet al ter hoogte van de voorsorteervakken. Dit leidt tot opstoppingen, verminderd overzicht en onnodig risico.​ Dit leidt weer tot onveilige situaties. Onze richtlijn draagt bij aan de overzichtelijkheid van onze wegen – en daarbij aan de verkeersveiligheid en doorstroming.”

Samenwerken aan één richtlijn
De NBd heeft een landelijke regiefunctie. Dit betekent, naast het opstellen en vaststellen van bewegwijzeringsplannen, dat de NBd verantwoordelijk is voor de actualiteit van de richtlijn. Het beheer van de Richtlijn Bewegwijzering doet de NBd samen met CROW, het kennisplatform dat namens de overheid richtlijnen opstelt voor verkeer, infrastructuur en bouw. “Die samenwerking was lang ad hoc”, vertelt Jansen. “Sinds vorig jaar hebben we als kennispartijen een meerjarige samenwerkingsovereenkomst.”

Kennis als fundament
De laatste jaren werken CROW, de NBd, wegbeheerders en experts uit uiteenlopende vakgebieden samen in themagroepen om de Richtlijn Bewegwijzering te actualiseren. “Hier komen kennis en ervaring van de praktijk en wetenschap samen.” Elke themagroep behandelt een specifiek onderwerp. “Recent actualiseerden we het richtlijnonderdeel fietsbewegwijzering.”

Bestaande richtlijnen veranderen mee, bijvoorbeeld door wetswijzigingen, technologische ontwikkelingen of simpelweg omdat ze beter kunnen. Een voorbeeld van een recente ontwikkeling is de aanleg van doorfietsroutes. Dit is een nieuw type hoogwaardige fietsinfrastructuur, die bochten en ongelijkvloerse kruisingen zoveel mogelijk vermijdt, wat vlotter doorfietsen mogelijk én comfortabel maakt. Andere themagroepen starten binnenkort aan binnenstedelijke bewegwijzering en bewegwijzering in tunnels.

Kennis delen?
Geïnteresseerd om een inhoudelijke bijdrage te leveren aan een van de themagroepen? En heb je een verkeerskundige achtergrond? Dan kun je contact opnemen met het secretariaat van CROW, via crow-secretariaat@crow.nl om om je belangstelling kenbaar te maken.